بسم الله

سلام علی آل طه و یاسین

می‏گویند در شب قدر مقدرات بندگان اعم از خیر و شر و ولادت و مرگ و خلاصه هر چه تا شب قدر سال آینده با آن مواجه می‏شوند، تقدیر و معین می‏گردد . اگر چنین باشد، هر کس سرنوشتش تا سال آینده مشخص است . بنابراین، در دایره همین سرنوشت معین حرکت می‏کند و اختیاری از خود ندارد; زیرا با توجه به سرنوشتی که در شب قدر برایش رقم خورده، حرکت کرده است . بنابراین، زندگی جبر مطلق است; مخصوصا با عنایت‏به این که شب قدر هر سال تکرار می‏شود، انسان از ولادت تا مرگ در سرنوشتی از پیش تعیین شده حرکت می‏کند; اختیاری از خود ندارد و مانند عروسک خیمه شب بازی، اختیارش دست کسی است که او را به بازی گرفته است . آیا چنین نیست؟
برای پاسخ به پرسش دقیق شما اشاره به چند مساله ضرورت دارد:

? ( منظور از شب قدر چیست؟
شب قدر یکی از شب‏های دهه آخر ماه رمضان است . طبق روایات ما، یکی از شب‏های نوزدهم یا بیست و یکم و به احتمال زیاد بیست و سوم ماه مبارک رمضان، شب قدر است . (?) در این شب که شب نزول قرآن به شمار می‏آید، امور خیر و شر مردم و ولادت و مرگ و روزی و حج و طاعت و گناه و خلاصه هر حادثه‏ای که در طول سال واقع می‏شود، تقدیر می‏گردد . (?) شب قدر همیشه و هر سال تکرار می‏شود . عبادت در آن شب فضیلت فراوان دارد و در نیکویی سرنوشت‏یک ساله بسیار مؤثر است . (?) در این شب تمام حوادث سال آینده به امام هر زمان ارائه می‏شود و وی از سرنوشت‏خود و دیگران با خبر می‏گردد . امام باقر - سلام الله علیه - می‏فرماید: "انه ینزل فی لیله? القدر الی ولی الامر تفسیر الامور سنه? سنه?، یؤمر فی امر نفسه بکذا و کذا و فی امر الناس بکذا و کذا; در شب قدر به ولی امر (امام هر زمان) تفسیر کارها و حوادث نازل می‏شود و وی درباره خویش و دیگر مردمان مامور به دستورهایی می‏شود . " (?)
پس شب قدر شبی است که (?) قرآن در آن نازل شده است، (?) حوادث سال آینده در آن تقدیر می‏شود، (?) این حوادث بر امام زمان - روحی فداه - عرضه و آن حضرت مامور به کارهایی می‏گردد . بنابراین، می‏توان گفت‏شب قدر، شب تقدیر و شب اندازه‏گیری و شب تعیین حوادث جهان ماده است .

? ) معنای قدر و تقدیر چیست؟
قدر در لغت‏به معنای اندازه و اندازه‏گیری است . (?) تقدیر نیز به معنای اندازه‏گیری و تعیین است . (?) اما معنای اصطلاحی قدر عبارت است از ویژگی هستی و وجود هر چیز و چگونگی آفرینش آن; (?) به عبارت دیگر، اندازه و محدوده وجودی هر چیز قدر نام دارد . (?) یعنی در نظام آفرینش هر چیزی اندازه‏ای خاص دارد و هیچ چیز بی حساب و کتاب نیست . جهان حساب و کتاب دارد، بر اساس نظم ریاضی تنظیم شده و گذشته و حال و آینده آن با هم ارتباط دارد . استاد مطهری در تعریف قدر می‏فرماید: " . . . قدر به معنای اندازه و تعیین است . . . حوادث جهان . . . از آن جهت که حدود و اندازه و موقعیت مکانی و زمانی آن‏ها تعیین شده است، مقدور به تقدیر الاهی است . " (?) پس در یک کلام قدر به معنای ویژگی‏های طبیعی و جسمانی چیزها است که شامل اندازه و حدود و طول و عرض و موقعیت‏های مکانی و زمانی آن‏ها می‏گردد و تمام موجودات مادی و طبیعی را در بر می‏گیرد . این معنا از روایات استفاده می‏شود; چنان که در روایتی از امام رضا - سلام الله علیه - پرسیده شد: معنای قدر چیست؟ فرمود: "تقدیر الشی‏ء طوله و عرضه; اندازه‏گیری هر چیز اعم از طول و عرض آن (??) در روایت دیگر، این امام بزرگوار در معنای قدر فرمود: "هندسه? شی‏ء من طول و العرض و البقاء; اندازه هر چیز اعم از طول و عرض و بقا . " (??(
بنابراین، معنای تقدیر الاهی این است که در جهان مادی آفریده‏ها از حیث هستی و آثار و و یژگی‏هایشان محدوده‏ای خاص دارند . این محدوده با اموری خاص مرتبط است; اموری که علت‏ها و شرایط آن‏ها هستند و به دلیل اختلاف علل و شرایط، هستی و آثار و ویژگی‏های موجودات مادی نیز متفاوت است . هر موجود مادی به وسیله قالب‏هایی از داخل و خارج اندازه‏گیری و قالب‏گیری می‏شود . این قالب حدود یعنی طول و عرض و شکل و رنگ و موقعیت مکانی و زمانی و سایر عوارض و ویژگی‏های مادی آن به شمار می‏آید . پس معنای تقدیر الاهی در موجودات مادی یعنی هدایت آن‏ها به سوی مسیر هستی شان که برای آن‏ها مقدر گردیده است و در آن قالب‏گیری شده‏اند . (??(
ادامه دارد....